ျမစ္ႀကီးနားျမိဳ.

ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕သည္ ကခ်င္ျပည္နယ္၏ ၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္သည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမာက္ဖက္တြင္ရွိၿပီး ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ား၏ ၿမိဳ႕လည္း ျဖစ္သည္။

သမိုင္းစဥ္
ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕သည္ ယခင္ေၾကးနန္း႐ံုး သဲဆိပ္ႏွင့္ ဆုေတာင္းျပည့္ဘုရား တစ္ေလွ်ာက္ ယခင္ ဆနာေကာင္း၊ ႐ွမ္းတို႔အေခၚ ဆာယာကုန္း(သာယာကုန္း) ရြာငယ္ေလးမွ စတင္ေပၚေပါက္လာသည္ဟု ဆိုေပသည္။ “ဆာနာေကာင္း”( SaNaKawng)ဟု ေခၚတြင္ခဲ့ျခင္းမွာ “ဆာနာဒူ၀ါ”( SaNaDuWa)ေနထိုင္ခဲ့ေသာ ေနရာျဖစ္၍ ပုဂၢိဳလ္ကို အစြဲျပဳ၍ ေခၚေ၀ၚခဲ့ၾကသည္ဟုလည္း ယူဆၾကသည္။ ၿဗိတိသွ်တို႔ ဗန္းေမာ္၊ မိုးေကာင္းဘက္မွ စစ္ခ်ီ၀င္ေရာက္လာစဥ္ ၎ေနရာကို ႐ံုးစိုက္ စစ္စခန္းခ်ခဲ့၍ ဗိုလ္ကုန္းဟု ေခၚတြင္ ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

ယခင္က “အၾကဲ”(A Chye) အမည္ရွိ ကခ်င္အမ်ဳိးသားတစ္ဦး လယ္လုပ္ခဲ့ေသာ ေနရာကို “အၾကဲနာ”(A Chye Na)ဟုေခၚ႐ာမွ ျမစ္ႀကီးနားဟု တြင္လာေၾကာင္းလည္း အဆိုရွိသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း ယခု “ဆုေတာင္းျပည့္ဘုရား” ယခင္ “ သာယာကုန္း” အေရွ႕ဘက္ ျမစ္ကမ္းသည္ ခဲတစ္ျပစ္စာမွ်သာ ရွိသည္။ ျမစ္ေၾကာင္းက်ဥ္းသည့္ ေနရာတြင္ တည္ထားေသာရြာ ျဖစ္သျဖင့္ “ျမစ္က်ဥ္းနား”ဟုေခၚရာမွ “ျမစ္ႀကီးနား”ဟု ေခၚတြင္လာေၾကာင္း အဆိုရွိၾကသည္။ တစ္ခ်ဳိ႕လူႀကီးမ်ားကလည္း ျမစ္ႀကီးနား တည္ေနရာတြင္ မွက္၊ ျခင္ အလြန္ထူေျပာၿပီး ကိုက္ခဲလြန္းေသာေၾကာင့္ “အၾကဲနာ”ဟု ေခၚရာမွ ျမစ္ႀကီးနားဟု တြင္လာသည္ဆိုသည္။ ယခင္ “သာယာကုန္း”အနီးတြင္ ဗန္းေမာ္ဘက္မွ ဆန္တက္လာေသာ ေလွသမၺာန္မ်ား နားရာအနီး ျမစ္အတြင္းရွိ သစ္ငုတ္၌ က်ီးငွက္မ်ားနားေလ့ရွိသျဖင့္ “က်ီးနား”ဟုေခၚရာမွ ျမစ္ႀကီးနား ျဖစ္လာသည္ဟုလည္း ဆိုသည္။

ျမစ္ႀကီးနားသည္ ျမန္မာဘုရင္မ်ား လက္ထက္ကတည္းက တည္ရွိခဲ့သည္။ ၁၈၉၂-ခုႏွစ္ မတိုင္မီက ရွမ္းျမန္မာရြာ မွ်သာျဖစ္၍ ျမစ္ႀကီးနားဟု ေခၚတြင္ခဲ့သည္မွာလည္း ျမစ္ႀကီးဧရာ၀တီနားတြင္ တည္ရွိေသာေၾကာင့္ဟု ဆိုသည္။ ၿဗိတိသွ်အစိုးရတို႔ သိမ္းပိုက္ၿပီးေနာက္ တျဖည္းျဖည္း အေရးပါလာ၍ အေရးပိုင္႐ံုးစိုက္ရာ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ ၁၉၄၇-ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ(၆)အရ ကခ်င္ေတာင္တန္းေဒသႏွင့္ ျမစ္ႀကီးနားခ႐ိုင္၊ ဗန္းေမာ္ခ႐ိုင္ တို႔ကို ေပါင္း၍ ကခ်င္ျပည္နယ္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့ရာ ျမစ္ႀကီးနားသည္ ျပည္နယ္ၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္၎ ခ႐ိုင္္ၿမိဳ႕ေတာ္အျဖစ္၎ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။
ေက်းရြာရပ္ကြက္

Thida (သီတာ)
Aye Yar (ေအရာ)
Myo Ma (ၿမိဳ႔မ)
Min Yat (မင္းရပ္)
N. Shan Su (ရွမ္းစု ေျမာက္)
S. Shan Su (ရွမ္းစုေတာင္)
Kachin Su (ကခ်င္စု)
Kyun Pin Tha (ကၽြန္းပင္သာ)
Aye Zay Di (ေအးေစတီ)
Shwe Nyan Pin (ေရႊေညာင္ပင္)
Du Ka Taun g (ဒူကေထာင္)
Yan Gyi Aung (ရန္ႀကီးေအာင္)
Myay Myint (ေျမျမင့္) (ယခင္က အုတ္က်င္း)
Yu Za Na (ယူဇန)
Myot Thit (ၿမိဳ႔သစ္)
Aung Nan (ေအာင္နန္း)
Kay Mar Thiri (ေခမာသီရိ) (ျမစ္ႀကီနားရဲ႕ ၀င္ဒါမီယာ)
Shwe Set (ေရႊစက္)
Man Kean (မန္ခိန္)
Si Tar Pu (စီတာပူ)
Tart Gong (တပ္ကုန္း)
A Lae Gong (အလယ္ကုန္း)
Rum Bu (ရမ္ဘူ) (ေဂၚရခါးေက်းရြာေလး)
Myo Thit Kyi (ၿမိဳ႔သစ္ႀကီး)
Nan Gwayt (နန္းေကြ႕)
ေနာင္ခမ္းႀကီး
ဂ်ာမိုင္ေဂါင္း
ပိုးစာၿခံ
က၀က္ခ
ပလန (ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး)
၅၀၃ ေလတပ္
နပခ

စိတ္၀င္စားဘြယ္ေနရာမ်ား

ျမစ္ဆံုေဒသ‎
အင္ဂ်န္းယန္
ေဂ်ာ္ဘြန္ေတာင္
ကရိန္ေနာ္
စီတာပူ
မန္စီ
ေရႊစက္
က၀က္ခ