တည္ရာအရပ္
အတိအက် အလား ၄ ရပ္က ေတာင္ပုိင္း႐ွမ္းျပည္၌ ပင္လံုႏွင့္ ဖဲခံုၿမိဳ႕နယ္စပ္ ေညာင္ေ႐ႊရပ္ဝယ္ ပင္လယ္မ်က္ႏွာျပင္အထက္ ေပ ၂၉၅၂ အျမင့္ အေ႐ွ႕ေျမာက္ယဥ္စြန္းတန္း ၉၇ ႏွင့္ ၂၀ ဒီဂရီအၾကား အင္းေလးကန္သာ တည္႐ွိပါသည္။
ေလာပိတတြင္ရွိေသာ (တစ္ခ်ိန္ကအေရွ႕ေတာင္အာရွတြင္ႀကီးဆံုးျဖစ္ခဲ့ဖူးသည့္) ေရအားလွ်ပ္စစ္ဓါတ္ထုတ္လုပ္ေရးစက္ရံု အတြက္ အဓိကက်ေသာ ေရအရင္းအျမစ္ သဘာ၀ေလွာင္ကန္လည္းျဖစ္သည္။
အင္းေလးေရျပင္ေပၚတြင္ ရြာႀကီး၊ ရြာငယ္မ်ား တည္ေဆာက္ထားသည္။ တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာသို႔ ေလွမ်ား၊ စက္ေလွမ်ားျဖင့္ သြားလာၾကသည္။ ေလွကို ေျချဖင့္ေလွာ္ခတ္သည္။ အင္းေလးေဒသ နန္ဟူးရြာရွိ အင္းေလး ေဖာင္ေတာ္ဦးဘုုရားသည္ထင္ရွားသည္။
အင္းေလးကန္သာ၏ ပထဝီဆုိင္ရာအျခင္းအရာ
ဧရိယာအားျဖင့္ ၈၄ စတုရန္းမုိက်ယ္ေျပာေသာ ဤအေရာင္တဖိတ္ဖိတ္ႏွင့္ အင္းေလးကန္သာသည္ မဲျပာေမွာင္ေတာင္တန္းအား အျဖဳေရာင္ ေဘာင္ခပ္ထားသည့္အလား အလြန္ထင္႐ွားတင့္တယ္ေစ ပါသည္။ ေရေနကုန္းေျခမွာ ေျမာက္ႏွင့္ အေနာက္တန္းခ်က္႐ွိပါသည္။ ေႏြရာသီတြင္ ဤအင္းေလး၏ ဖ်မ္းမွ်အနက္မွာ ၇ ေပသာ႐ွိ႐ွာသည္။ အနက္ဆံုးအပိုင္းမွာ ၁၂ ေပသာ ႐ွိ၍ မုိးတြင္းက်မွ ဖ်မ္းမွ်ွအထက္ ၅ ေပ ပိုတက္လာတတ္ပါသည္။ ကန္သည္ နမ္ပီလူးေခၚ ဘီလူးေခ်ာင္းတြင္းမွျဖတ္၍ ေတာင္ဖက္စြန္မွ စီးထြက္သြားပါသည္။
အင္းေလးကန္၏ အဆက္အစပ္႐ွိေသာ ဒ႑ာရီ ၂ ပုဒ္
အင္းေလးလူ႔ရိပ္ၿမံဳဝယ္ ပ်ံ႕ႏွံ႔တည္တံ့ေနဖုိ႔ ယင္းဒ႑ာရီ ၂ ပုဒ္ကို မ်ဳိးဆက္ဆင့္ဆင့္ေျပာခဲ့သည္မွာ ယေန႔ေခတ္မ်ဳိးဆက္အထိတုိင္ေအာင္ပင္ ျဖစ္ပါသည္။. ေအဒီ ၁၀၄၄ က ပုဂံတြင္ ျမန္မာ့နန္း႐ုိးစခဲ့ေသာ ပထမၿမိဳ႕တည္နန္းတည္ဘုရင္ အေနာ္ရထာ၏ ျမစ္ေတာ္ႀကီး ဘုရင္အေလာင္းစည္သူသည္ တုိင္းျပည္တနံတလ်ား ခရီးသြားခဲ့သည္တြင္ ထားဝယ္ သားတုိ႔လည္း ေနာက္ေတာ္ပါးကပါၾကဆုိ၏။ ထားဝယ္ဆုိသည္က ေအာက္ျမန္မာႏိုင္ငံကမ္း႐ိုးတန္းေဒသသား တုိင္းရင္းသားတစ္မ်ဳိးျဖစ္သည္။ အင္းေလးကန္အေရာက္ ထားဝယ္သားတုိ႔အား ထိုအရပ္၌ အေျခခ်ေနထိုင္ၾကဖုိ႔ အရပ္တစ္ခု သတ္မွတ္ျပဳေပးေတာ္မူခဲ့သည္။ အေနအထားက ထားဝယ္သားတုိ႔ ယခင္သူတုိ႔ေနထုိင္ႀကီးျပင္းခဲ့ရာ (တနၤသာရီ) ကမ္း႐ုိးတန္းအရပ္နွင့္ ေရေျမအေနအထားမ်ားစြာတူသည္ဟုထင္ဖြယ္ရာ႐ွိပါသည္။
ဘုရင္အေလာင္းစည္သူ ေဖာင္ေတာ္ေက်ာက္ခ်ရာ အင္းေလးကန္မဟာတြင္ ဗုဒၵ႐ုပ္ပြား ၅ ဆူႏွင့္ ေဖာင္ေတာ္ဦးေစတီတည္ေတာ္မူခဲ့သည္။ ယင္းဆင္းထုေတာ္တုိ႔မွာ မာလာယုကၽြန္းစြယ္သို႔ ဘုရင္မင္း ျမတ္ ေဖာင္စၾက္ာအေရာက္တြင္ ရ႐ွိယူေဆာင္ခဲ့ရာမွ ယင္းနယ္သစ္ဖြင့္ထားဝယ္သားတုိ႔ ကိုးကြယ္ဖုိ႔ေပးသနားခဲ့သည္ဆုိ၏။
ယေန႔ယခုတုိင္ေအာင္ပင္ အင္းေရျပင္ေျမျပင္အနက္၌ ကၽြန္းတံုးကၽြန္းသားအထပ္ထပ္ ျမင္ႏိုင္ေသးေသာေနရာကား ဘုရင္မင္းျမတ္၏ နန္းေတာ္စုိက္ရာ ျဖစ္ပံုရသည္ဟု ယေန႔ယခုတိုင္ ေနထုိင္လ်က္ ႐ွိေနၾကသည့္ ထားဝယ္သား သုိ႔မဟုတ္ အင္းသားတုိ႔က ယံုၾကည္ၾကပါသည္။
နန္းပန္ၿမိဳ႕မွ တစ္မိုင္ခန္႔အေဝး၌လည္း ခြဲျခမ္း ေမြေတာ္ သည္ေတာ္နွင့္ ေမြေတာ္တဆူ အျခားအေျခစုိက္ေနထုိင္ၾကသူမ်ား ကိုးကြယ္ၾကဖုိ႔ စုိက္ထူလွဴေတာ္မူခဲ့ေသးသည္။ ဘုရင္သည္လည္း ဤအရပ္၌ပင္ တုိင္းသူျပည္သားတုိ႔၏ အပူေဇာ္ကို ခံေတာ္မူသတဲ့။ အင္းသားတုိ႔ကိုယ္၌က သူတုိ႔အခ်င္းခ်င္း ဘံုေျပာပံုဆုိပံုအသံအမူမွအစ တူၾက၍ အင္းသားတုိ႔က သူတုိ႔မွာ ထားဝယ္သားတုိ႔၏ ဘုိးဘြားဘီဘင္ဟု ဆုိခ်င္ၾကသည္။ ေနာက္ထပ္ အျငင္းပြားသည့္ ဒ႑ာရီတစ္ခုက အင္းသားတုိ႔ကိုယ္၌ ယံုၾကည္ၾကသည္မွာ ေ႐ီးေခတ္ျမန္မာႏိုင္ငံ ပုဂံအစမွ သူတုိ႔ဘုိးဘြားဘီဘင္အစဥ္လုိက္ အင္းေလးဖက္သုိ႔ ဆင္းသက္ေနထုိင္္ခဲ့ၾကသည္မွာဘုရင္အေလာင္းစည္သူ မေရာက္မွီကတည္းကျဖစ္သည္ဟု ဆုိ၏။
ဘုရင္ေရာက္အလာ အင္းသားတုိ႔ကိုယ္၌က ေဖာင္စၾကၤာအတြက္ ေရတပ္မေတာ္သားအျဖစ္ အမႈထမ္းလုိပါေၾကာင္း ဆႏၵေလ်ာက္တင္ေလွ်ာက္ရာမွ သူတုိ႔ကိုျမန္မာတံခြန္ ေတာင္စြန္ေရာက္ေအာင္ လုိက္ပါလာၿပီး ဘုရင္ကသနား၍ အေျခက်ေနၾကဖို႔ ေဒသတစ္ရပ္ ဖြင့္ခဲ့ရာ၊ ထုိမွေနာင္ ယခုတုိင္ေအာင္ ထားဝယ္အမည္ႏွင့္ တည္စဲ႐ွိ၏။ ယေန႔တုိင္ေအာင္ ေဖာ္ျပပါအသိရခက္သည့္ ဒ႑ာရီ ၂ ပုဒ္ေၾကာင့္ ထားဝယ္နွင့္ အင္းသားမည္သည္ကစေၾကာင္း မည္သူမွ ဆင္ေျခေပး မွတ္ခ်က္ျပဳ ေစဒနာျခင္း မျပဳၾကေတာ့ေခ်။
အင္းေလးနယ္သူနယ္သားလူအမ်ား
႐ွမ္းျပည္နယ္တြင္ မ်ဳိးႏြယ္စုအမ်ုဳိးမ်ဳိးအတြင္း သက္ေမြးသမႈ စီးပြားေရးရာျပဳၾကရာ၌ အင္းသားတုိ႔က အေက်ာ္ေဒးယ် ပါးနပ္တီထြင္ညာဏ္႐ႊင္ ညာဏ္ျပည့္လံု႔လ႐ွိၿပီး ဇြဲသမာၻရထက္သာလြန္သ၍ ႏွံ႔ႏွံ႔စပ္စပ္လုပ္တတ္ၾကသည္။ ျမန္မာတုိ႔ေျပာစမွတ္႐ွိသည္မွာ အင္းသားတုိ႔သည္ ေျမႀကီးမွ ေ႐ႊသီးမ်ားျဖစ္ထြန္းေစႏုိင္သလုိ အင္းေလးေရျပင္ကို ေျမျပင္ျပဳ၍ ဟင္း႐ၢက္ဟင္းသီးတုိ႔ကို စုိက္ပ်ဳိးထုတ္လုပ္ႏုိင္ၾကပါသတဲ့။ ျမန္မာျပည္ ဘြား အျခားလယ္သမားတုိ႔ကဲ့သုိ႔ပင္သူတုိ႔ဘဝ ပဓါနရပ္ခ်က္မႈက စုိက္ပ်ိဳးအေျခခံ ေဘာဂေဗဒ နည္းပညာမ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ယင္းနည္းေဗဒတုိ႔တြင္ ေျမျပင္စိုက္ပ်ိဳးအလွစုိက္ခင္းႏွင့္ အပင္အလွဆင္ျခင္း အင္းေလးေရျပင္အထက္ ကၽြန္းေမ်ာျပဳ၍ ဥယ်ာဥ္ေစ်းကြက္ ထူေထာင္ျခင္းႏွင့္ မ်ဳိး႐ုိးစဥ္လာတငါ ငါးဖမ္းလုပ္ငန္း လုပ္ျခင္း တုိ႔ ပါဝင္ပါသည္။
လူမ်ိဳး
အင္းေလးကန္တြင္ ေနထိုင္ေသာလူမ်ိဳးမ်ားကိုအင္းသားလူမ်ိဳးဟုေခၚပါသည္။
လူဦးေရႏွင့္ မ်ဳိးႏြယ္စုတုိင္းရင္းသားမ်ား
အင္းေလးကန္ကုိၿခံ၍ တည္သည့္နယ္ခ်င္းစပ္ ၄ ၿမိဳ႕နယ္ ကန္ေရျပင္အပါအဝင္ ေက်း႐ြာတုိ႔၌ေနၾကသူေပါင္းမွာ ၇ ေသာင္းဟု ခန္႔မွန္းသည္။ ကန္း႐ုိးတေလ်ာက္မုိ႔ အင္းသားတုိ႔ကလူမ်ားစု၊ ႐ွမ္းႏွင့္ ေရာ ေတာင္႐ိုးပအုိ႔ပ္တုိ႔ကလည္း အႏွံ႔အျပား ေတာင္သူဟူလည္းေခၚၾက ဓႏုကယား ဓႏံုးသားအျပင္ ဗမာတုိ႔လည္းပါဝင္ၾကသည္။
အင္းေလးနယ္၏ စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္
အင္းအတြင္း ေရညွိေရေမွာ္ ခူးဆြတ္ၿပီးအျပန္ အိမ္အေရာက္တြင္ အင္းေလးသူ၊အင္းေလးသားတုိ႔ ေလႊးေလ့႐ွိသည္က ထမင္းခ်ဥ္။ ယင္းက အေဖာက္ခ်ဥ္ထည့္ထားသည့္ထမင္း။ ယင္းတုိ႔ ၂ ျပန္ ေၾကာ္ေၾကာ္ထားသည့္ တုိ႔ဟူးေၾကာ္ႏွင့္ျဖစ္ရာ အမ်ားႏွစ္ၿခိဳက္သည့္ ေဒသအစာျဖစ္ပါေတာ့သည္။ ငါးဖိန္းဆိုသည္က စားေနက် အေျခခံအင္းငါးဖမ္းရႏုိင္သည္က အမ်ားအျပား ထမင္းခ်ဥ္ႏွင့္နယ္၍ ငါးခ်ဥ္ထုပ္ျဖစ္ၿပီး အာလူးႏွင့္တြဲဖက္စားေသာက္ၾကသည္မွာ ဘယ္အခါမွမၿငီးႏုိင္ပါ။
အင္းေလးနယ္၏ ကုန္သြယ္မႈ
အင္းေလးနယ္တဝိုက္ ကုန္သြယ္ထုိက္သည့္အရာတုိ႔က လက္လုပ္ကုန္စည္အျဖစ္မ်ား၍ လက္နက္တံဆာ၊ ကိရိယာပစၥည္း ထြင္းထုထားသည့္ အလွဆင္ဝတၲဳအဝတ္အထည္ႏွင့္ ဖက္လိပ္ေခၚ ေဆးလိပ္တုိ႔မွာ ေဒသသံုးသက္သက္လည္း႐ွိ ေဒသအပႏွင့္လည္း ကူးလူးဖုိ႔ပါ႐ွိပါသည္။ ယင္းတုိ႔အနက္ အေတာ္မ်ားမ်ား အလားတူတုိ႔ကို ျမန္မာျပည္အရပ္ရပ္၌လည္း ဝယ္ရလုပ္ရႏုိင္ပါသည္
ေန႔စဥ္ အေရာင္းအဝယ္မွာ ေဒသေစ်းတြင္ တြင္က်ယ္စြာလုပ္ႏိုင္၏။ သုိ႔ေသာ္ ပ်ံက်ေစ်းျဖစ္၍ ေစ်းေနရာေျပာင္းသည္ကို အစဥ္အလာသမားတုိ႔အတြက္ အခက္အခဲ႐ွိသိၾကပါ၏။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ပဥၥမေစ်းေန႔တိုင္း ေနာက္တေစ်း မည္သည့္ေနရာမွာဆုိသည္ကိုိ လွည့္လည္စဥ္ထားကာ ေရးဆြဲလုိက္နာၾကပါ၏။ ေစ်းေန႔က်လွ်င္ျဖင့္ ေလွငယ္ကိုယ္စီျဖင့္ ေရေပၚေစ်းအျဖစ္ က်န္၄ရက္ထက္ပိုမိုမ်ားျပားသည့္ ပမာဏကို ခရီးသြားဧည့္သည္တုိ႔အတြက္ ေရာင္းၾကဝယ္ၾကပါသည္။ အင္းေလးကန္သည္ ေ႐ွး႐ိုးစဥ္လာယကၠန္းလုပ္ငန္းအတြက္လည္း ေက်ာ္ၾကားပါသည္။
႐ွမ္းလြယ္အိပ္ေခၚ ပခုန္းလြယ္အိပ္မွာ ျမန္မာအမ်ားေန႔စဥ္သံုး၍ ဤေဒသတြင္အထြက္မ်ားပါသည္။ ပိုးထည္ယက္ျခင္းကလည္း အမ်ားႀကိဳက္ အေရးပါလက္မႈစက္မႈပညာလုပ္ငန္းတစ္ခုျဖစ္၍ အင္းေလးနယ္အတြင္းသာမက ႏိုင္ငံတနံတလ်ား လူသိမ်ားၾကပါသည္။ ယင္းအရပ္ကုန္ထြက္တုိ႔က လက္ရာကသန္႔ အဆင့္ကျမင့္ လက္နွင့္ယက္လွ်င္ပိုလွသည့္အဆင္၊ အင္းေလးဆင္ဟုလည္း ေခၚၾက။ က်ားမ မဟူသူသူငါငါတုိင္း ရင္တန္ဆာအျဖစ္ ဆင္ျမန္းၾကသည္။ ယခုဆုိလွ်င္ ခရီးသြားေ႐ႊဧည့္သည္ႏွင့္ ႏိုင္ငံျခားဧည့္သည္တုိ႔က အလွပစၥည္း ပဏၰာပစၥည္းလုိ အသီးသီးဝယ္သြားေလ့႐ွိၾကပါသည္။
ထင္ရွားေသာေနရာမ်ား
ေဖာင္ေတာ္ဦးဘုရား
ရြာမ ေရေပၚေစ်း
ငါးဖယ္ေခ်ာင္ေက်ာင္းတုိက္ (ေၾကာင္ခုန္ေက်ာင္း ဟုလူသိမ်ားသည္။)
No comments:
Post a Comment