ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕

မန္ေမာ္ (ရွမ္းဘာသာျဖင္႔ အိုးလုပ္ေသာ ေဒသ)
ေရႊက်ီးနားေစတီနဲ႔ အိုက္ေခါေတာ္ေစတီ
ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ရဲ႕ နာမည္ေက်ာ္ သမိုင္း၀င္ ေရႊက်ီးနားေစတီနဲ႔ အိုက္ေခါေတာ္ေစတီဟာလည္း လြန္ခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အိႏၵိယမွာ သီရိဓမၼာ ေသာကမင္းၾကီး စိုးစံခ်ိန္မွာဘဲ တည္ထားခဲ႕တယ္လို႔ သမိုင္းေၾကာင္းမ်ားက ျပဆိုပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ခ်ီ သက္တမ္းရွိျပီျဖစ္တဲ႔ ေရႊက်ီးနားေစတီကို လွဴဒါန္းတည္ေဆာက္ခဲ႔တဲ႔ ဘုရင္ဟာလည္း ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ရယ္လို႔ ျဖစ္ေပၚလာမဲ႔ စမၸာနဂိုရ္ျမိဳ႕ကို ေရွးဦးမဆြ တည္ေထာင္ခဲ႔ေသာ ဘုရင္စေမၸယ်မင္းရဲ႕ ျမစ္ေတာ္ ဘုရင္စိတၱရာဇာမင္းနဲ႕ စိတၱရာဇာမင္းၾကီးရဲ႕ သားေတာ္ ၀ိမလမင္းသားတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ စမၸာနဂိုရ္ျမိဳ႕ကို စစဦး တည္ခဲ႕တဲ႕ ဘုရင္က စေမၸယ်မင္း ျဖစ္ပါတယ္။

မူလက ၄င္း စေမၸယ်မင္းဟာ အိႏၵိယႏိုင္ငံ မစၥ်ိမေဒသ အဂၤတိုင္းရွိ စမၸာနဂိုရ္ေနျပည္ေတာ္တြင္ စိုးစံေနေတာ္မူခဲ႔ရာ မိုးေခါင္ေသာႏွစ္တစ္ႏွစ္တြင္ ၄င္းတို႔ႏွင္႔ နယ္ေျမခ်င္း ကပ္လွ်က္ရွိေသာ မဂဓတိုင္းႏွင္႔ စမၸာျမစ္ေရကို ခြဲေ၀သံုးစြဲမႈတြင္ အျငင္းပြားရာမွာ စစ္မက္ျဖစ္ပြားပါတယ္။ အဂၤတိုင္းဘက္မွ စစ္ရႈံးေသာအခါ ျပည္႔ရွင္ဘုရင္ စေမၸယ်မင္းဟာ မင္းမိဖုရား၊ ေနာက္လိုက္ေနာက္ပါ အေခၽြအရံတို႔ျဖင္႔ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္လာရာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အထက္ပိုင္း တာပိန္ျမစ္ႏွင္႕ ဧရာ၀တီျမစ္တို႔ ေပါင္းဆံုရာအရပ္ကို ေရာက္ရွိလာၾကပါတယ္။ ျမိဳ႕သစ္ နန္းသစ္တည္ဖို႔ ေျမအေနအထား ေကာင္းမြန္တဲ႔အတြက္ ၄င္းေနရာကို ျမိဳ႕သစ္တည္ၾကျပီး မူလက စိုးစံခဲ႔တဲ႔ စမၸာနဂိုရ္ျမိဳ႕ကို သတိတရအေနျဖင္႔ ျမိဳ႕သစ္ကိုလည္း စမၸာနဂိုရ္ျမိဳ႕လို႕ အမည္နာမ ေခၚတြင္ေစခဲ႔ပါတယ္။

စေမၸယ်မင္း နတ္ရြာစံ ကံေတာ္ကုန္တဲ႔အခါ သားေတာ္ ျဗဟၼာရကုမၼာ က ထီးနန္းကို ဆက္လက္စိုးစံပါတယ္။
ျဗဟၼာရကုမၼာမင္းမွာ ထီးေမြနန္းေမြအတြက္ သားေတာ္တစ္ပါးမွ ထြန္းကားျခင္းမရွိဘဲ ရုပ္ရည္ေခ်ာေမာတင္႕တယ္ကာ မိန္းမျမတ္အဂၤါတို႕နဲ႔ ျပည္႔စံုတဲ႔ သမီးေတာ္မုဥၥႏၵာ မင္းသမီးတစ္ပါးသာ ထြန္းကားလာပါတယ္။ သမီးေတာ္မုဥၥႏၵာ အရြယ္ေရာက္လာခ်ိန္မွာ မုဆိုးမတစ္ဦးရဲ႕ သားျဖစ္သူ အိုက္ေခါေတာ္က ေတြ႔ျမင္ျပီး ခ်စ္ခင္ႏွစ္သက္ စံုမက္စြဲလန္းကာ မအိပ္ႏိုင္ မစားႏုိင္ျဖစ္တာေၾကာင္႔ မခင္ မုဆိုးမၾကီးက သားျဖစ္သူအတြက္ နန္းေတာ္ထဲ၀င္ေရာက္ကာ ဘုရင္ၾကီးအား အက်ိဳးအေၾကာင္း ေလွ်ာက္ထားျပီး ဘုရင္ၾကီးရဲ႕ သမီးေတာ္မုဥၥႏၵာနဲ႕ လက္ထပ္စံုဖက္ေပးဖို႔ ေတာင္းပန္ေလွ်ာက္ထားပါတယ္။ အိုက္ေခါေတာ္ဆိုတာက ရွမ္းဘာသာနဲ႔ ေခၚတဲ႔ အမည္ျဖစ္ပါတယ္။ ေရွးယခင္ကတည္းက ၄င္းေဒသမွာ ရွမ္းလူမ်ိဳးမ်ား အေျခခ်ေနထိုင္ခဲ႔တာ သမိုင္း အေထာက္အထားမ်ားအရ ထင္ရွားလွပါတယ္။

နန္းေတာ္ထဲ ၀င္ေရာက္ေလွ်ာက္ထားတဲ႔ မုဆိုးမၾကီးရဲ႕ စကားကို ၾကားရတဲ႔ ဘုရင္ၾကီးဟာ မတန္မရာစကား လာေရာက္ေလွ်ာက္ထားတဲ႔ မုဆိုးမၾကီးစကားကို ေဒါသအမ်က္ ေျခာင္းေျခာင္းထြက္ကာ ရာဇမာန္ရွေလေသာ္လည္း ပညာရွိဘုရင္ၾကီးက သူရဲ႕ ေဒါသကို အျပင္ကို မထြက္ေစဘဲ နန္းေတာ္နဲ႔ အိုက္ေခါေတာ္တို႕ရဲ႕ အိမ္လမ္းတစ္ေလွ်ာက္ ေရႊတံတား၊ ေငြတံတားကို ညတြင္းခ်င္းခင္းႏိုင္ပါက သမီးေတာ္နဲ႔ လက္ထပ္ထိမ္းျမားေပးမယ္။ မခင္းႏိုင္ရင္ အိုက္ေခါေတာ္ကို သတ္ေစ လို႕ အမိန္႕ေတာ္ခ်တယ္လို႔ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ရာဇ၀င္မွာ ျပဆိုပါတယ္။ ဒါကေတာ႕ ကၽြန္မ ဖတ္မိတဲ႔ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းထဲက တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းပါ။ တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္တဲ႔ ဘုရင္ေတြမ်ား ေၾကာက္ဖို႕ေကာင္းလိုက္တာ။ ဘာမဆို သူတို႔ အမိန္္႔ခ်တာနဲ႔ဘဲ ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ေပးရေတာ႕တာပါဘဲ။ မလုပ္ႏိုင္ရင္လည္း မင္းျပစ္မင္းဒဏ္က ခံရေပဦးေတာ႔မယ္။

ဆင္းရဲသူမ်ားျဖစ္တဲ႔ မုဆိုးမၾကီးနဲ႔ အိုက္ေခါေတာ္တို႔ဟာ ညတြင္းခ်င္း ေရႊတံတား၊ ေငြတံတားမခင္းႏိုင္တဲ႔အတြက္ဖမ္းဆီးခံရျပီး ကြက္မ်က္ဖို႕အတြက္ လည္ပင္းထိေရာက္ေအာင္ ေျမတြင္းမွာ ျမဳပ္ႏွံထားတာကို ခံရပါတယ္။ အဲဒီခ်ိန္မွာဘဲ တရုတ္ျပည္ (ထိုစဥ္ကေတာ႕ ဂႏၶာလရာဇ္လို႔ ေခၚတြင္ပါတယ္) ဥတည္မင္းၾကီးက ထူးဆန္းေသာ ေရႊၾကဳတ္ၾကီးတစ္လံုးနဲ႔အတူ ေရႊသဝဏ္လႊာတစ္ေစာင္ကို သံတမာန္မ်ားနဲ႔ ပို႕ေဆာင္လာပါတယ္။ ေရႊၾကဳတ္တြင္ ထုလုပ္ထားေသာ အရုပ္မ်ားမွာ လူရုပ္ပံု ႏွစ္ခု ပါရွိျပီး လူရုပ္တစ္ခုမွာ တစ္ခုမွာ ပုဝါ( စုလ်ား)ကို ရင္ဘတ္တြင္သိုင္းကာ ေလးကိုကိုင္ကာ ပစ္ခြင္းေနဟန္ျဖစ္ျပီး ေနာက္ထပ္ လူရုပ္တစ္ခုမွာ ျမွားထိမွန္ျပီး ေျမျပင္တြင္ လဲက်ေနကာ ညာလက္ျဖင္႔ ျမွားကို ကိုင္ထားဟန္ ထုလုပ္ထားပါတယ္။ သဝဏ္လႊာမွာ ေရးသားထားတာက ေရႊၾကဳတ္ၾကီးထဲမွာ ဘယ္လိုပစၥည္းေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတာကို အဖံုးကို ဖြင္႕မၾကည္႔ဘဲ ဥာဏ္ပညာနဲ႔ ေတြးေခၚစဥ္းစားကာ ေျဖဆိုရန္ ေရးသားထားတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ေရႊၾကဳတ္အတြင္း ဘယ္ကဲ႕သို႕ ပစၥည္းမ်ားရွိေၾကာင္းကို ၇ရက္အတြင္း မေျဖဆိုႏိုင္ခဲ႕ရင္ စမၸာနဂိုရ္ေနျပည္ေတာ္ကို အပ္ႏွင္းရန္ မွန္မွန္ကန္ကန္ ေျဖဆိုႏိုင္ခဲ႕ပါက စမၸာနဂိုရ္ႏွင္႕ နယ္ေျမခ်င္း ထိကပ္ေနေသာ တရုတ္ျပည္ပိုင္ ေကာမၺီနယ္ေျမတစ္ခုအား လက္ေဆာင္ေပးပါမည္ လို႔ ပါရွိပါတယ္။

ေရႊၾကဳတ္ထဲမွာ ဘာေတြရွိမယ္လို႔ မသိႏိုင္၊ မေျဖႏိုင္တဲ႔ ဘုရင္ ျဗဟၼာရမင္းၾကီးဟာ “ေမးခြန္းပုစာၦကို ေျဖဆိုႏိုင္သူအား ေယာက်္ားျဖစ္ပါက သမီးေတာ္နဲ႔ လက္ထပ္ကာအိမ္ေရွ႕မင္းအရာ ေပးသနားမည္၊ မိန္းမျဖစ္ပါက အသျပာေငြ တစ္သိန္းေပးမည္” ဟု ေမာင္းခတ္ေၾကျငာေစခဲ႕ပါတယ္။ သို႕ေသာ္ ေျဖဆိုႏိုင္သူ တစ္ေယာက္မွ ေပၚထြက္မလာခဲ႔ပါဘူး။ အဲဒီခ်ိန္မွာ ေျမၾကီးလည္ပင္းထိ ျမဳပ္ႏွံခံထားရတဲ႕ အိုက္ေခါေတာ္က ေၾကာ္ျငာခ်က္ကို ၾကားသိရျပီး အေမးပုစာၦကို သူေျဖဆိုႏိုင္ေၾကာင္း ပါးကြက္သားတို႔ကေနတစ္ဆင္႕ ဘုရင္႕ထံ ေလွ်ာက္ထားတဲ႔အခါ ဘုရင္းၾကီးက အိုက္ေခါေတာ္ကို အေႏွာင္အဖြဲ႕ကေန ေခတၱကင္းလြတ္ေစျပီး ေရမိုးခ်ိဳး၊ ဝတ္ေကာင္းစားလွ ဝတ္ဆင္ေစကာ နန္းေတာ္ထဲ ဝင္ေရာက္ေစပါတယ္။

နန္းေတာ္ထဲေရာက္လာျပီး ဘုရင္ၾကီးနဲ႔တကြ တစ္ဖက္ႏိုင္ငံမွ သံတမာန္မ်ား၊ မူးၾကီးမတ္ရာ ေသနာပတိမ်ား အေရွ႔မွာ ေရႊၾကဳတ္တြင္ ထြင္းထုထားတဲ႔ ရုပ္ထုမ်ားကို ေသခ်ာစူးစိုက္ေလ႔လာျပီး “ ေရႊၾကဳတ္တြင္ ပါဝင္ေသာ လူရုပ္ႏွစ္ခုအနက္ ပုဝါကို ရင္ဘတ္တြင္ ရစ္သိုင္းကို ေလးျမွားကို ပစ္ခြင္းေနဟန္ရွိသည္႔ လူရုပ္တြင္ ရင္ဘတ္တြင္စည္းေႏွာင္ထားေသာ ပုဝါႏွင္႕ ကိုင္ေဆာင္ထားေသာ ေလးမွာ လူရုပ္ႏွင္႔ ႏိႈင္းယွဥ္ပါက အနည္းငယ္ ၾကီးေနသည္ကို ေတြ႔ရသျဖင္႔ ေရႊၾကဳတ္ထဲတြင္ ပိတ္အုပ္ႏွင္႕ လက္နက္ ပါရွိမည္။ အျခားလူရုပ္တစ္ခုျဖစ္ေသာ ေျမျပင္ေပၚ လဲက်ေနဟန္ လူရုပ္မွာ လက္တစ္ဖက္က ကိုင္ထားေသာ ျမွား၏ ျမွားဦးမွာ ကိုယ္တြင္းသို႔ စူးဝင္ေနျခင္းမရွိဘဲ လက္ဖ်ားတြင္ ေပၚေနဟန္ ရွိသျဖင္႕ ပိတ္အုပ္အတြင္းတြင္ ခၽြန္ထက္ေသာ သံေခ်ာင္း(သို႕မဟုတ္) အပ္ ပါရွိလိမ္႔မည္ ” လို႔ ေျဖဆိုပါတယ္။

တရုတ္ကိုယ္စားလွယ္ သံတမန္မ်ားက ေရႊၾကဳတ္ကို ဖြင္႕ျပတဲ႔အခါ အိုက္ေခါေတာ္ လုလင္ေျဖၾကားတဲ႔အတိုင္း မွန္ကန္ေနတာကို ေတြ႔ရွိရတဲ႔အတြက္ ဘုရင္ ျဗဟၼာရမင္းၾကီးနဲ႔ အမတ္မ်ားက အိုက္ေခါေတာ္ကို ခ်ီးမြမ္းၾကသလို တရုတ္သံတမန္တို႕ကလည္း ကတိစကားအတိုင္း နယ္ေျမခ်င္းထိစပ္ေနတဲ႔ ေကာမၺီနယ္ကို ဘုရင္ ျဗဟၼာရမင္းၾကီးအား ေပးအပ္ကာ လာရာလမ္းကို ျပန္သြားၾကပါေတာ႔တယ္။ ဘုရင္ၾကီးလည္း ကတိစကားအတိုင္း အိုက္ေခါေတာ္နဲ႔ သမီးေတာ္ကို လက္ထပ္ ထိမ္းျမားကာ အိမ္ေရွ႕မင္းအရာ ေပးလိုက္ပါတယ္။ ဘုရင္ ျဗဟၼာရမင္းၾကီး ကံေတာ္ကုန္တဲ႔အခါ အိမ္ေရွ႕မင္းျဖစ္တဲ႔ အိုက္ေခါေတာ္က စမၸာနဂိုရ္ထီးနန္းကို ဆက္လက္ စိုးစံအုပ္ခ်ဳပ္ပါတယ္။

အိုက္ေခါေတာ္ဘုရင္နဲ႔ မိဖုရား မုဥၥႏၵာတို႕မွာ စိတၱရာဇာနဲ႔ ဂုတၱရာဇာဆိုတဲ႔ သားေတာ္ႏွစ္ပါး ဖြားျမင္ပါတယ္။ သားေတာ္ၾကီး စိတၱရာဇာကို အျခားနယ္မွ သမီးကညာအျဖစ္ လာေရာက္ဆက္သေသာ မင္းသမီးပုပၹ၀တီႏွင္႕ လက္ထပ္ေပးျပီး အိမ္ေရွ႕မင္းရာထူး ေပးလိုက္ကာ သားေတာ္ငယ္ကိုေတာ႔ စမၸာနဂိုရ္ျမိဳ႕နဲ႕ ၁၂မိုင္ကြာေဝးတဲ႔ ေက်ာက္ဆီးျမိဳ႕တြင္ ဘုရင္အျဖစ္ အုပ္ခ်ဳပ္ေစပါတယ္။ ေက်ာက္ဆီးျမိဳ႕တည္ေနရာဟာ ယေန႔ခ်ိန္မွာ မိုးေမာက္ျမိဳ႕အမည္ရတဲ႔ ျမိဳ႕ တည္ရွိတဲ႔ေနရာ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရပါတယ္။ ဘုရင္ျဖစ္လာတဲ႔ အိုက္ေခါေတာ္ဟာ ဘုရင္ျဗဟၼာရမင္းၾကီး အမ်က္ရွျပီး သူ႕ကို ေျမမွာျမဳပ္ျပီး အက်ဥ္းခ်ထားတဲ႔ ေနရာမွာ အထိမ္းအမွတ္ ေစတီတစ္ဆူ တည္ထားေတာ္မူပါတယ္။ ၄င္းေစတီမွာ ယေန႔ထိတိုင္ အိုက္ေခါေတာ္ေစတီလို႔ ေခၚတြင္ပါတယ္။ အိုက္ေခါေတာ္ေစတီဟာ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕နဲ႔ မလွမ္းမကမ္း တာပိန္ျမစ္ကမ္းမွာ တည္ရွိပါတယ္။

အိုက္ေခါေတာ္ေစတီေတာ္

အိုက္ေခါေတာ္ေစတီ ဒါယကာ အိုက္ေခါေတာ္မင္းၾကီး နတ္ရြာစံ ကြယ္လြန္တဲ႔အခါ သားေတာ္ၾကီး အိမ္ေရွ႕မင္း စိတၱရာဇာက ထီးနန္းဆက္ခံပါတယ္။ သို႕ေသာ္လည္း သားေတာ္ၾကီး ထီးနန္းဆက္ခံတာကို ေက်ာက္ဆီးျမိဳ႕မွာ ဘုရင္လုပ္ေနတဲ႔ သားေတာ္ငယ္ ဂုတၱရာဇာက ၾကားသိျပီး စမၸာနဂိုရ္ထီးနန္းကို အသာတၾကည္အပ္ႏွင္းဖို႔နဲ႔ မအပ္ႏွင္းပါက စစ္တိုက္ခါ အႏိုင္ယူမည္ျဖစ္ေၾကာင္း သဝဏ္လႊာျဖင္႕ အေရးဆိုလာပါတယ္။ စစ္မက္ျဖစ္ပြားမွာကို မလိုလားတဲ႔ စိတၱရာဇာဘုရင္က တိုင္းသူျပည္သားတို႔ စစ္ေၾကာင္႔ ေဘးဒုကၡေရာက္မွာကို ေမွ်ာ္ေတြးျပီး ရန္တံု႔ႏွင္းျခင္း မျပဳေတာ႔ဘဲ ဘုရင္ႏွင္႕မိဖုရားႏွစ္ပါး ဆင္ေတာ္ကိုစီးႏွင္းကာ ေနျပည္ေတာ္ ေျမာက္တံခါးမွထြက္၍ တာပိန္ျမစ္ကိုျဖတ္ကူးကာ ျမိဳ႕ကိုစြန္႔ခြာပါတယ္။

စစ္မက္မျဖစ္ပြားလိုတာေၾကာင္႔ ဘုရင္စိတၱရာဇာနဲ႔ မိဖုရားတို႕ ထီးနန္းကို စြန္႔ခြာသြားျပီျဖစ္ေၾကာင္း ၾကားသိရတဲ႔ ညီေတာ္ ဂုတၱရာဇာဟာ ထီးနန္းအေရးစိတ္မေအးႏိုင္ေသးဘဲ ေနာင္ေတာ္ဘုရင္နဲ႔ မရီးျဖစ္သူ မိဖုရားကို လုိက္လံဖမ္းဆီးေစပါတယ္။ ဆင္စီး၍ ထြက္ေျပးရေသာ ဘုရင္နဲ႔ မိဖုရားတို႔မွာေတာေတာင္မ်ားကို ေက်ာ္ျဖတ္ကာ တိမ္းဖာေတာင္သို႕ ဆိုက္ေရာက္ကာခရီးတေထာက္နားပါတယ္။ ထုိ႔ေနာက္ ဆက္လက္ ထြက္ေျပးၾကျပန္ရာ လမ္းခရီးတြင္ ေက်ာက္ဂူၾကီးတစ္ခုမွာ ခိုေအာင္းၾကပါတယ္။ ကိုယ္ေလးလက္ဝန္ ရွိေနျပီျဖစ္တဲ႔ မိဖုရားၾကီးက ျပင္းထန္လြန္းတဲ႔ ခရီးၾကမ္းကို ဆက္လက္ မသြားႏိုင္ေတာ႔တဲ႔အတြက္ ဘုရင္ၾကီးသာ လြတ္ေအာင္ ေျပးပါရန္ တိုက္တြန္းေလွ်ာက္ထားပါတယ္။ ထိုေၾကာင္႕ မိဖုရားပုပၹ၀တီက ေက်ာက္ဂူၾကီးတြင္ ခိုေအာင္းခ်န္ေနရစ္ျပီး ဘုရင္ စိတၱရာဇာက ကိုယ္လြတ္ရုန္းကာ ထြက္ေျပးစဥ္မွာပင္ ညီေတာ္ ဂုတၱရာဇာရဲ႕ စစ္တပ္မွ ရဲမက္စစ္သည္မ်ားက လက္ရဖမ္းဆီးမိသြားပါတယ္။ ဖမ္းမိတဲ႔ ဘုရင္ၾကီး စိတၱရာဇာကို ညီေတာ္ျဖစ္သူက အက်ဥ္းခ်ျပီး ခ်ဳပ္ေႏွာင္ဖမ္းဆီးထားခဲ႕ပါေတာ႔တယ္။

ေနျပည္ေတာ္မွ လွ်ိဳ႕ဝွက္စြာလိုက္ပါလာတဲ႔ သစၥာရွိ လူယံုမ်ားက ဘုရင္ၾကီးအဖမ္းခံရတဲ႔သတင္းကို မိဖုရားထံ ပို႕ေဆာင္ၾကပါတယ္။ မိဖုရားဟာ ေတာင္ေပၚေဒသတစ္ခုမွာ ေရြ႔ေျပာင္းကာ ေတာတြင္းမွာပဲ လွ်ိဳ႕ဝွက္စြာ ခုိေအာင္းေနခဲ႔ရပါတယ္။ အဲဒီလို ခိုေအာင္းေနရင္း ကိုယ္၀န္ရင္႕မာျပီး သားေတာ္ေလးတစ္ပါး ဖြားျမင္လာခဲ႕ပါတယ္။ သားေတာ္ကို ဝိလာသမင္းသားရယ္လို႔ အမည္ေပးခဲ႔ပါတယ္။ မိဖုရားနဲ႔ သားေတာ္တို ခိုေအာင္းၾကီးျပင္းခဲ႔တဲ႔ ေတာင္ကိုလည္း ဝိလာသေတာင္ရယ္လို႔ ယခုခ်ိန္ထိတိုင္ အမည္တြင္ေနတာ ေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ဝိလာသေတာင္ေပၚမွာ ဝိလာသမင္းသား ငယ္စဥ္က ေဆာ႕ကစားခဲ႔တဲ႔ ေက်ာက္အိုး၊ ေက်ာက္ေရမႈတ္၊ ေက်ာက္ပုခက္ တို႕ဟာလည္း ယခုခ်ိန္ထိ က်န္ရွိေနေသးတယ္လို႔ဆိုပါတယ္။

ဇာတ္လမ္းကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္ရရင္ ေတာတြင္းမွာၾကီးျပင္းလာတဲ႔ ဝိလာသမင္းသားအရြယ္ေရာက္ခ်ိန္မွာ မယ္ေတာ္က အေၾကာင္းစံုကိုေျပာျပတဲ႔အတြက္ သူ႕ဖခင္ ဘုရင္ၾကီးမွာ စမၸာနဂိုရ္ေနျပည္ေတာ္ၾကီးမွာ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံထားရေၾကာင္း သိရျပီး ဖခင္အားသြားေရာက္ေတြ႔ဆံုလိုေၾကာင္း မိခင္အား ခြင္႕ေတာင္းပါတယ္။ မိခင္က ဘေထြးေတာ္ျဖစ္သူ ဂုတၱရာဇာဘုရင္က သားေတာ္ကို ဖမ္းဆီးအေရးယူမည္စိုးတာေၾကာင္႔ မသြားရန္တားျမစ္ေသာ္လည္း ဆႏၵျပင္းျပလြန္းေသာ သားေတာ္ေၾကာင္႔ ခြင္႔ျပဳလိုက္ရပါတယ္။ ဖခင္ျဖစ္သူနဲ႔ ေတြ႔ခြင္႕ရခဲ႔ရင္ သားျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသျပဖို႔ မိခင္ မိဖုရားၾကီးက သူမ လက္မွာဝတ္ဆင္ထားတဲ႔ ပတၱျမားလက္စြပ္ကို ေပးအပ္လိုက္ပါတယ္။

စမၸာနဂိုရ္ေနျပည္ေတာ္ကို အစ္ကိုေတာ္ စိတၱရာဇာမင္းရဲ႕ သားေတာ္ ဝိလာသမင္းသား ခ်ီတက္လာေၾကာင္း ၾကားသိတဲ႔ ဘုရင္ ဂုတၱရာဇာက အတြင္းရန္ကို အရင္ သုတ္သင္ရွင္းလင္းရန္ ဆိုတဲ႔ သေဘာနဲ႔ အစ္ကိုေတာ္ကို သတ္ေစဟု အမိန္႔ထုတ္ျပန္ပါေတာ႔တယ္။ အသတ္ခံရန္အတြက္ သူသတ္ကုန္းကို ေခၚေဆာင္လာျခင္း ခံရတဲ႔ စိတၱရာဇာဘုရင္နဲ႔ သားျဖစ္သူ ဝိလာသမင္းသားတို႔ဟာ သူသတ္ကုန္းမွာ ဆံုေတြ႔ၾကျပီး အေၾကာင္းစံုကို သိကာ ပတၱျမားလက္စြပ္ေၾကာင္႔လည္း သားမွန္း သိလိုက္ရပါတယ္။ ဝိလာသမင္းသားဟာ ဖခင္ကိုယ္စား သူ႕ကိုသတ္ပါလို႔ ဘေထြးေတာ္ ဂုတၱရာဇာဘုရင္အား ခြင္႕ပန္ေလွ်ာက္ထားပါတယ္။ စိတၱရာဇာ ဘုရင္လည္း အစ္ကိုေတာ္ကို လႊတ္ျပီး တူေတာ္ ဝိလာသမင္းသားကို ဖမ္းဆီးကာ နည္းလမ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးျဖင္႔ သတ္ဖို႕ ၾကိဳးစားပါေတာ႔တယ္။
ဓား၊ လွံလက္နက္တို႔နဲ႔ ခုတ္သတ္ေသာ္လည္း ဓားက်ဳိး လွံက်ဳိးျခင္း၊ ဧရာဝတီျမစ္နဲ႔ တာပိန္ျမစ္တို႕ဆံုရာ ဝဲဂယက္အတြင္း ပစ္ခ်ေသာ္လည္း အသက္ရွင္လွ်က္သား ျပန္ေပၚလာျခင္း၊ မီးရိႈ႕သတ္ေသာ္လည္း မီးမေလာင္ျခင္း၊ ဆင္နင္း၍ သတ္ေစေသာ္လည္း ဆင္က မနင္းျခင္း၊ ဧရာဝတီ ဒုတိယျမစ္က်ဥ္းရွိရာ ေက်ာက္ေတာင္ထိပ္မွ တြန္းခ်ေသာ္လည္း ေတာင္ေျခရွိ နတ္မ်က္ႏွာ ရြာသားတို႔ ကယ္တင္မႈေၾကာင္႔ အသက္ရွင္လွ်က္ ရွိေနျခင္းတို႕ေၾကာင္႔ ဝိလာသမင္းသားရဲ႕ ကံတရားၾကီးမားပံုကို ေၾကာက္ရြ႔ံလာတဲ႔ ဘေထြးေတာ္ စိတၱရာဇာမင္းက မူလစံျမန္းရာ ေက်ာက္ဆီးျမိဳ႕(မိုးေမာက္ျမိဳ႕) ကို ျပန္ၾကြစဥ္မွာဘဲ ျမိဳ႕အနီးက နမ္႔က်ရီေခ်ာင္းတြင္ ကံေတာ္ကုန္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

စိတၱရာဇာဘုရင္ၾကီး စမၸာနဂိုရ္ေနျပည္ေတာ္ထီးနန္းကို ျပန္လည္စိုးစံခ်ိန္မွာ သားေတာ္ ဝိလာသမင္းသားကို ကယ္တင္ခဲ႔တဲ႔ နတ္မ်က္ႏွာေတာင္မွ ရြာသားမ်ားကို ေက်းဇူးတင္ေသာအားျဖင္႔ စမၸာနဂိုရ္ေနျပည္ေတာ္ရဲ႕ ဆင္ေျခဖံုးအရပ္ျဖစ္တဲ႔ ေနရာတစ္ခုကို အိုးလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ေစဖို႔ ေနရာခ်ထားေပးေတာ္မူျပီး ၄င္းေနရာကို မန္ေမာ္ရယ္လို႔ အမည္တြင္ေစခဲ႔ပါတယ္။ မန္ေမာ္အရပ္မွာ ေနထိုင္ၾကသူမ်ားဟာ အိုးလုပ္ငန္းကို လုပ္ကိုင္ဖို႔ ေျမကိုတူးဆြၾကရတာေၾကာင္႕ ေျမျပင္ေတြဟာ က်င္းေတြ၊ ခ်ိဳင္႔ေတြ ေပါမ်ားလြန္းစြာ ရွိေနတယ္လို႕ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕သမိုင္းနဲ႔ ေရႊက်ီးနား ေစတီသမိုင္းစာအုပ္ေတြမွာ ျပဆိုပါတယ္။ တကယ္လို႔မ်ား သင္ဟာ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ကို အလည္ေရာက္ခဲ႔မယ္ဆိုရင္ ယခုခ်ိန္ထိတိုင္ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕တည္ရွိရာ အရပ္ဟာ က်င္းေတြ၊ ခ်ိဳင္႕ေတြ ေပါမ်ားလွတာကို ေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ မန္ေမာ္ဆိုတဲ႔ အမည္ဟာလည္း ရွမ္းဘာသာအရ အိုးလုပ္တဲ႔ အရပ္လို႕ ေခၚတြင္တာျဖစ္ပါတယ္။

စိတၱရာဇာဘုရင္ဟာ မိဖုရားပုပၹ၀တီကို သြားေရာက္ေခၚေဆာင္ဖို႔ သားေတာ္ကို ရဲမက္အေစာင္႕အေရွာက္မ်ားျဖင္႔ ေစလႊတ္လိုက္ေသည္လည္း ဝိလာသေတာင္ေပၚရွိ ေက်ာက္ဂူၾကီးသို႔ ေရာက္တဲ႔အခါ မိဖုရားၾကီးမွာ သက္ေတာ္ကုန္ေနျပီ ျဖစ္တဲ႔အတြက္ ယူက်ဳံးမရ ျဖစ္ပါျပီး ဖခင္ ဘုရင္ၾကီးအားလည္း အေၾကာင္းၾကားပါတယ္။ စိတၱရာဇာဘုရင္လည္း ေတြ႔ခြင္႕မၾကံဳခင္ ကံေတာ္ကုန္သြားတဲ႔ မိဖုရားအတြက္ ႏွလံုးေၾကကြဲျဖစ္ရပါတယ္။ ထို႔ေနာက္ ဖိဖုရားၾကီးရဲ႕ အေလာင္းကို ေရႊတလားတြင္ ထည္႔သြင္းကာ မီးသျဂၤဳိလ္ပါတယ္။ ထိုမီးသျဂၤဳိလ္ရာအရပ္မွာ ေစတီတစ္ဆူတည္ထားေတာ္မူၾကကာ လြမ္းေစတီလို႔ အမည္ေပးပါတယ္။ မင္းသား ငယ္စဥ္ခါက ေဆာ႕ကစားခဲ႔ရာ အရပ္မွာေတာ႔ အားစမ္းေစတီ ကို တည္ထားေတာ္မူခဲ႔ပါတယ္။

ဝိလာသ ေတာင္မွ ျပန္ၾကြလာျပီး အျခားေတာင္ထိပ္တစ္ခုကေန ငယ္စဥ္ကတည္းက ေနထိုင္ၾကီးျပင္းရာ၊ မိခင္ၾကီး မီးသျဂၤဳိလ္ရာ ဝိလာသေတာင္ေတာ္ကို လြမ္းဆြတ္ သတိရစြာ ျပန္လည္ေမွ်ာ္ၾကည္႔မိတဲ႔ အရပ္မွာေတာ႔ လြမ္းက်င္ေစတီကိုတည္ထားခဲ႔ပါတယ္။ ဘုရင္နဲ႔ မိဖုရားတို႔ ေခတၱခိုေအာင္းရာ တိမ္းဖာေတာင္မွာေတာ႔ တိမ္းဖာဘုရားကို တည္ထားခဲ႔ပါတယ္။ ထုိ ဝိလာသေတာင္နဲ႔ လြမ္းေစတီ၊ တိမ္းဖာေတာင္နဲ႔ တိမ္းဖာဘုရားတို႕ဟာလည္း ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ အနီးတစ္ဝိုက္မွာ ယခုခ်ိန္ထိတိုင္ သမိုင္းအေထာက္အထား သက္ေသမ်ားအျဖစ္ ေတြ႔ရွိႏိုင္ပါတယ္။

စမၸာနဂိုရ္ကို ေရာက္ရွိျပီး ထီးနန္းစိုးစံတဲ႔ ဘုရင္နဲ႔ သားေတာ္တို႔ဟာ အိႏၵိယမွ ေစတီေပါင္း ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ တည္ထားေတာ္မူတဲ႔ ဘုရားဒါယကာ သီရိဓမၼာေသာကမင္းၾကီးထံကေန ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ ဓာတ္ေတာ္ေလးဆူကို လက္ခံရရွိေတာ္မူတဲ႔အတြက္ ၄င္းဓာတ္ေတာ္ေလးဆူကို ဌာပနာျပီး ေစတီေလးဆူ တည္ထားခဲ႔ပါတယ္။ ပထမေစတီေတာ္မွာ စမၸာနဂိုရ္ေနျပည္ေတာ္အနီး တာပိန္ျမစ္ကမ္းရွိ ေရႊက်ီးနားေစတီေတာ္ျဖစ္ျပီး ဒုတိယေစတီမွာ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕တြင္းရွိ ေရႊေစတီ ( သိမ္မဟာေစတီေတာ္)၊ တတိယေစတီမွာ ေကာင္းတံုျမိဳ႕ ေရႊစည္းခံုေစတီေတာ္၊ ဟားခမ္းေခၚ ငေဆာင္ခ်မ္းျမိဳ႕ရွိ ျမေစတီေတာ္ စတဲ႔ ေစတီေလးဆူျဖစ္ပါတယ္။ ေစတီေလးဆူမွာ ေရႊက်ီးနားေစတီနဲ႔ သိမ္မဟာေစတီကိုသာ ဖူးခြင္႕ရခဲ႔ျပီး ေရႊစည္းခံုေစတီနဲ႔ ျမေစတီတို႔ကိုေတာ႔ အခ်ိန္မရတာနဲ႔ မေရာက္ျဖစ္ခဲ႔ပါဘူး။

သမိုင္းဝင္ ေရႊက်ီးနားေစတီေတာ္

ေစတီေလးဆူကို တည္ထားျပီးတဲ႔ေနာက္ စိတၱရာဇာဘုရင္ဟာ ထီးနန္းကို ျငီးေငြ႔လာတာေၾကာင္႔ သားေတာ္ ဝိလာသမင္းသားကို ထီးနန္းလႊဲအပ္ျပီး ျမိဳ႕ေတာ္နဲ႔ အေရွ႕ဘက္ မိုင္၂၀အကြာရွိ တာပိန္ျမစ္ကမ္း ေသာင္ယံမွာ ရဟန္းဝတ္နဲ႔ တရားအားထုတ္ေတာ္မူပါတယ္။ ထီးနန္းကို ဆက္ခံတဲ႔ ဝိသာလ မင္းသားဟာ စမၸာနဂိုရ္ ေနျပည္ေတာ္ကေနေျပာင္းေရြ႔ျပီး ျမိဳ႕အသစ္တည္ဖို႔ ဆႏၵျဖစ္ကာ သူ႕ခမည္းေတာ္ တရားအားထုတ္ေသာ ေနရာအနီးနားမွာဘဲ ျမိဳ႕သစ္ကို ေဖာ္ထုတ္တည္ေထာင္ကာ ျမိဳ႕နာမည္ကိုလည္း ျမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕လို႔ အမည္သမုတ္ပါတယ္။

ထို႔ေနာက္မွာ သူ႔ဖခင္ တရားအားထုတ္ေသာ ေနရာတြင္လည္း ေစတီတစ္ဆူ တည္ထားျပန္ပါတယ္။ ထီးနန္းစိုးစံေနတဲ႔ ဝိလာသ မင္းဟာလည္း စည္းစိမ္းခ်မ္းသာ အာဏာတို႕ကို ျငီးေငြ႔စိတ္ျဖစ္လာျပီး ၄င္းတို႕ကို စြန္႔ခြာခ်န္ထားရစ္ကာ ေတာထြက္ တရားအားထုတ္ျပန္ပါေတာ႔တယ္။ ထိုအခါ ျမိဳ႕သစ္ ေနျပည္ေတာ္တြင္ မင္းမရွိေတာ႔ဘဲ ျမိဳ႕ေတာ္ကို ၾကီးၾကပ္အုပ္ခ်ဳပ္ရန္ မွဴးမတ္မ်ားသာ က်န္ရစ္ခဲ႔ပါတယ္။

က်န္ရစ္ေလေသာ မွဴးမတ္မ်ားက ျမိဳ႕ေတာ္ကို စုေပါင္းအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႔ၾကျပီး မၾကာမီမွာပင္ မင္းမရွိေတာ႔သည္႔ ျမိဳ႕သစ္ျမိဳ႕ေတာ္ကို စြန္႔ခြာကာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနကို မန္ေမာ္အရပ္သို႕ ေျပာင္းေရြ႔ၾကျပန္ေတာ႔ရာ ထိုအခ်ိန္မွ စကာ စမၸာနဂိုရ္မင္းဆက္ ျပတ္သြားျပီး မွဴးမတ္မ်ားကသာ အုပ္ခ်ဳပ္လာခဲ႔ၾကရာ မန္ေမာ္မွသည္ ကာလေရြ႔ေလ်ာလာေသာအခါ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ဟူ၍ ေခၚတြင္လာခဲ႔ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ မင္းဆက္ျပတ္ျပီးေနာက္ပိုင္းမွာ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ကို ေစာ္ဘြားမ်ားက အဆက္ဆက္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႔ေၾကာင္း သိရပါတယ္။

ပုဂံျပည္ကို အေနာ္ရထာမင္း အုပ္စိုးစဥ္က ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ကို အုပ္စိုးခဲ႔ေသာ္ ေစာ္ဘြားမွာ သိုလ်င္ဘြားျဖစ္ျပီး က်န္စစ္သားလက္ထက္မွာ သိုစြန္ေစာ္ဘြား၊ အေလာင္းစည္သူမင္း လက္ထက္မွာ သိုတူေစာ္ဘြား၊ နရပတိစည္သူလက္ထက္မွာ သိုခြန္ေစာ္ဘြား စသျဖင္႕ ေစာ္ဘြားအစဥ္အဆက္ စာရင္းမ်ားကို မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ားျဖင္႔ ေတြ႔ရွိရပါတယ္။ ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၃၈၈ခုႏွစ္ (ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၇၅၀) ထိ ေစာ္ဘြား ၂၃ဆက္ထိ မွတ္တမ္းတင္ထားတာကို ေတြ႔ရတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ အေလာင္းမင္းတရား လက္ထက္မွ စကာ ( ခရစ္သကၠရာဇ္ ၁၇၅၂ မွ ၁၈၈၅) သီေပါမင္းထိ ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႔ၾကေသာ ျမိဳ႔ဝန္နဲ႔ ေစာ္ဘြားမ်ားမွာ ၃၁ဦး စာရင္းမွတ္တမ္း ရွိပါတယ္။

ဘိုးေတာ္ဗဒံုမင္း လက္ထက္ (၁၈၁၈ခုႏွစ္) မွာ ေရႊက်ီးနားေစတီတည္ထားရာ တာပိန္ျမစ္ကမ္းဦးကို ေရတိုက္စားခံရသျဖင္႔ ေစတီျပိဳပ်က္က်မည္စိုးေသာေၾကာင္႔ တာပိန္ျမစ္ကမ္းနဖူးမွ ျမစ္နဲ႔ အနည္းငယ္ လွမ္းေသာ ယခု အိုက္ေခါေတာ္ ေစတီအနီးကို ေျပာင္းေရြ႔တည္ထားခဲ႔ၾကတယ္လို႔ ဖတ္ရပါတယ္။ မင္းတုန္းမင္း တရားၾကီလက္ထက္မွာလည္း ေရႊက်ီးနားေစတီေတာ္ကို ငံုကာ ျပန္လည္ ျပဳျပင္ တည္ထားေတာ္မူကာ ထီးေတာ္ဒါယကာအျဖစ္လည္း ခံယူေတာ္မူခဲ႔ပါတယ္။ ၁၈၇၅ခု ေျမငလ်င္နဲ႔ ၁၉၃၁ ေျမငလ်င္တို႔ေၾကာင္႔ စိန္ဖူးေတာ္နဲ႔ ထီးေတာ္ျပိဳက်ပ်က္စီးရာမွာလည္း ျပန္လည္ ျပဳျပင္လွဴဒါန္းခဲ႔ၾကျပန္ပါတယ္။

ဒုတိယ ကမၻာစစ္ျဖစ္လာခ်ိန္မွာ ဗံုးဒဏ္ကို ဆိုးဆိုးဝါးဝါးခံရတဲ႔ ေစတီေတာ္ကို တစ္ဖန္ ျပင္ဆင္ၾကရျပန္ပါတယ္။ ယခုအခ်ိန္မွာေတာ႔ ေရႊက်ီးနား ေစတီၾကီးကို ေရႊေရာင္ဝင္းဝါစြာျဖင္႔ ၾကည္ညိဳသပၸါယ္စြာ ဖူးေတြ႔ရမွာျဖစ္ျပီး ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း တေပါင္းလျပည္႔ေန႔မွ စကာ ေရႊက်ီးနားေစတီ ဘုရားပြဲေတာ္ကို စည္ကားသိုက္ျမိဳက္စြာ က်င္းပၾကတာကို ေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ဆက္ကို စတင္တဲ႔ ဘုရင္စေမၸယ်မင္းဟာ စမၸာနဂိုရ္ျမိဳ႕ကို စတင္တည္ေထာင္ခဲ႔တာျဖစ္တဲ႔ အေထာက္အထားအျဖစ္လည္း ဗန္းေမာ္ျမဳိ႔မွာ စမၸာနဲ႔ နဂိုရ္အရပ္တို႔ဟာ ယခုခ်ိန္ထိတိုင္ ရွိေနပါေသးတယ္။ သို႕ေသာ္ ကာလေရြ႔ေလ်ာလာျပီျဖစ္လို႔ စမၸာအမည္မွ စံပါအျဖစ္လည္းေကာင္း၊ နဂိုရ္အမည္မွ ေနာင္ခိုစေသာ အမည္နာမမ်ားႏွင္႔ ရပ္ကြပ္အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ က်န္ရွိေနခဲ႔ပါတယ္။

pေost by ခ်ာ (အစိမ္းေရာင္လြင္ျပင္)

ကိုးကား ။ ။ေရႊက်ီးနားမဟာေစတီႏွင္႔ အိုက္ေခါေတာ္ေစတီေတာ္ျမတ္ သမိုင္း
ဗန္းေမာ္ျမိဳ႕ အထၳဳပၸတိၱ